żywienie

Paulina Górska gościła w Radiu Via. Tym razem audycja dotyczyła diety i sposobu odżywiania w zespole jelita nadwrażliwego. Audycję prowadziła Pani Małgosia Lewicka-Kyc.

Bóle brzucha, zaparcia, biegunki i wzdęcia to najczęstsze objawy zespołu jelita nadwrażliwego. Choć jest to choroba łagodna i nie stanowi większego zagrożenia życia, to zwykle bywa uciążliwa i utrudnia nam normalne funkcjonowanie. W jaki sposób, przy pomocy odpowiedniej diety, możemy zmniejszyć dolegliwości?

Ocenia się, że w krajach wysokorozwiniętych cierpi na tę przypadłość około 30% osób dorosłych, głównie kobiety. Niektórzy lekarza uważają, że choroba ma jedynie psychiczne podłoże, ale badania wykazały, że zaburzenie to, nie powstaje wyłącznie na tle nerwowym, choć stres mu, rzeczywiście sprzyja. Dolegliwości, na które uskarżają się chorzy są różne, wobec tego, nie ma jednego sposobu, który przyniósłby ulgę wszystkim. Dlatego, w leczeniu jelita drażliwego, kluczową rolę odgrywa odżywianie. Dobrze jest też, wypracować sobie własną metodę radzenia sobie z tą chorobą.

W jaki sposób możemy sobie pomóc od strony psychofizycznej?

Zespół jelita drażliwego, jest jednostką chorobową, która jest ściśle związana ze stanem psychofizycznym. Według badań, nawet 70-90% przypadków wykazuje ścisłą przypadłość między stanem psychofizycznym, a występowaniem objawów choroby. W związku z tym, musimy dbać o tą sferę, o jakość swojego życia, ale również nie zapominać o odpowiednim sposobie żywienia. Bardzo ważne jest wysypianie się, unikanie, szczególnie chronicznego, długotrwałego stresu.

Dlaczego w tej dolegliwości ważny jest również sposób odżywiania? Jak on powinie wyglądać? Czego należy unikać?

W zespole jelita drażliwego mamy różne objawy i w zależności od ich rodzaju, powinniśmy wdrożyć odpowiedni sposób żywienia. Bardzo ważną rzeczą jest powolne, spokojne sporzywanie posiłków, dokładne przeżuwanie, żeby nasze enzymy trawienne mogły dokładnie strawić pokarm. Regularność jedzenia ma również bardzo duże znaczenie, jak również czy jemy posiłki w odpowienich porach. mniej więcej co 3 godziny. Ważne jest by posiłki nie były zbyt obfite, by nie przeciążać przewodu pokarmowego. Szczególnie ważne jest, by spożywać jak najmniej żywności przetworzonej,  dostepnej w barach szybkiej obsługi, ale również gotowych dań, które możemy coraz częściej znaleźć w sklepach. Wszelkie dodatki do żywności, tzw E, których jest dość dużo, w tego typu jedzeniu, mogą nasilać dolegliwości, ze strony układu pokarmowego. Na przekroju ostanich lat, zwiększyła się zachorowalnośc osób na zespół jelita nadrażliwego, co jest spowodowane spożywaniem coraz większej ilości żywności przetowrzonej.

Odpowiednia flora bakteryjna jest również ważna, czy to nie ma znaczenia?

Oczywiście, ma to bardzo duże znaczenie, szczególnie przy zażywaniu antybiotyków w okresie jesienno-zimowym, choć zalecałabym uzupełnianie probiotyków poprzez jedzenie dużej ilości jogurtów, kefirów, które zawierają ich duże ilości.

Na co jeszcze powinniśmy zwracać uwagę, żeby uniknąć dolegliwości, które są typowe dla zespołu jelita nadwrażliwego?

Stawiamy na żywność lekkostrawną, czyli unikamy smażenia, obróbki w wysokich temperaturach. Skupiamy się na gotowaniu, duszeniu oraz przyrządzaniu potraw na parze.

A ciepłe, czy chłodniejsze posiłki są zalecane?

Ani nie zimne, ani zbyt ciepłe. Letnie będą idealne.

Kiedy ostatni posiłek przed snem najlepiej spożyć?

Najlepiej ok 3-4 godziny przed snem, żeby nie przeciążyć żąłądka dodatkowo i nie odczywać dyskomfortu w nocy.

Czy w zespole jelita nadwrażliwego obowiązuje dieta bazująca na konkretnych produktach?

W początkowym okresie, stosujemy dietę dosyć restrykcyjną, by wyeliminować wszystkie skłądniki pożywienia, które moga nam potencjalnie zaszkodzić. Po konsultacji z dietetykiem powoli włączamy coraz większą gamę produktów, żeby sprawdzić, który produkt nam faktycznie szkodzi i czy możemy spożywać większe ilości danych produktów.  To nigdy nie jest tak, że wliminujemy większość składników i nigdy już ich więcej nie wprowadzamy, ale stopniowo staramy się eksponować organizm na te produkty, które uważamy, że nie do końca są dla nas odpowiednie.

Jakie produkty znajdą się na liście zakazanej dla osób, które uskarżają się na takie dolegliwości?

W przypadku biegunek, będą to przede wszystkim produkty wzmagające perystaltykę jelit, które dodatkowo powodują wzdęcia i dyskomfort. Będą to również produkty, które wzmagają fermentację w jelitach. Należą do nich produkty zawierające dużą ilośc cukru. W przypadku zaparć zalecane są produkty, które muszą właśnie pobudzić perystaltykę jelit, bardzo ważna jest rola probiotyków oraz aktywność fizyczna. Powinnismy również unikać używek, takich jak alkohol, napoje gazowane, jak również stosowania ostrych przypraw. Jeśli chodzi o zioła, to niektóre z nich mogą zniwelować objawy choroby i ja bym je jak najbardziej polecała. W przypadku wzdęć i zaparć, napary rumiankowe, z kopru włoskiego, z tymianku, babki lancetowej. W przypadku zaparć możemy zastosować zioła, które mają działanie pobudzające. Np anyż, senes, kruszyna, jak również czerwona herbata.

Czy często można sięgać po czerwone mięso, przetwory mleczne, gluten? Czy to może miec jakiś związek, z tymi dolegliwościami?

Każdy przypadek, trzeba rozpatrzeć indywidualnie. Nie można uogólniać, że czerwone mięso na przykład, czy gluten jest szkodliwy dla osób z tym schorzeniem. Przede wszystkim w przypadku biegunek powinnismy unikać cięzkostrwnych produktów, takich jak pieczywo razowe, czy kasze gruboziarniste, czy duża ilośc warzyw i owoców świeżych.