Jak, co i ile pić? W rozmowie z redaktor Panią Małgosią Lewicką-Kyc wyjaśniała Joanna Reizer.
Dlaczego woda jest potrzebna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ile wagi ciała człowieka stanowi i gdzie się znajduje (w ciele człowieka)?
Woda jest substancją niezbędną do życia, a jej odpowiednia podaż stanowi jeden z najważniejszych elementów prawidłowego żywienia, niezależnie od wieku. Warunkuje zachowanie, zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. W organizmie człowieka spełnia ona wiele istotnych biologicznie funkcji: stanowi odpowiednie środowisko dla większości procesów metabolicznych, jest materiałem budulcowym komórek i tkanek, bierze udział w transporcie wewnątrzustrojowym składników pożywienia, a także odgrywa bardzo ważną rolę w regulacji temperatury ciała. Woda znajduje się w każdej komórce naszego organizmu, a także w przestrzeniach międzykomórkowych. To ile wody znajduje się w naszym organizmie zależy od płci, wieku i budowy ciała. Przeciętnie stanowi 60% masy ciała.
Kiedy możemy mówić o odwodnieniu organizmu i jakie rodzaje odwodnienia wyróżniamy?
Jako odwodnienie definiuje się już 1,5% utraty normalnej objętości wody. Gdy pijemy za mało wody lub nie uzupełniamy niedoborów wody spowodowanych stosowaniem diuretyków, czy obfitym poceniem mamy do czynienia z odwodnieniem hipertonicznym. Pojawia się, m.in. wzmożone pragnienie, osłabienie, zaburzenia koordynacji ruchów, suchość jamy ustnej, rozdrażnienie. Odwodnienie hipotoniczne pojawia się w sytuacji, gdy podczas, np. wymiotów lub biegunek straty elektrolitów w porównaniu do strat wody są większe. O tym, że mamy do czynienia z tego typu odwodnieniem świadczy pojawienie się, m.in. obrzęków, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty, osłabienie. Trzecim rodzajem odwodnienia jest odwodnienie izotoniczne, gdy tracimy tyle samo wody, co elektrolitów.
Jakie są przyczyny odwodnienia i czy odwodnić można się tylko podczas upałów?
Ryzyko wystąpienia odwodnienia zwiększa się w trakcie trwających upałów. Większą uwagę na ilość spożywanych płynów należy zwrócić również przy diecie wysokoenergetycznej (większe ilości wody są konieczne do strawienia pokarmu). Jak wspomniano wcześniej, ilość wody powinna wzrosnąć przy dużych ilościach błonnika, białka oraz sodu w diecie. Alkohol również ma działanie odwadniające.
Duża utrata elektrolitów – dlaczego groźna, jaka jest ich rola w organizmie?
Elektrolity są ważne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Zwłaszcza dla układu mięśniowego i nerwowego. Jest wiele przyczyn niedoborów elektrolitów, jednak najczęściej winne są zaburzenia czynności układu pokarmowego, wywołujące biegunki i wymioty, a także upały. Przyczyną braku odpowiedniej ilości elektrolitów często jest również aktywność fizyczna. W czasie intensywnych ćwiczeń, bardzo się pocimy i w ten sposób narażamy organizm na utratę wody i elektrolitów.
Jakie są objawy odwodnienia organizmu?
– zwiększone pragnienie
– zmniejszona produkcja moczu
– przesuszona skóra
– ból głowy, problemy z koncentracją, rozdrażnienie, senność
– zaparcia
– przyśpieszona praca serca
Ile wody potrzebuje nasz organizm w czasie upałów, a ile zimą?
W czasie upałów organizm potrzebuję więcej wody, jej ilość zależna jest od wielu czynników.
Ile wody potrzebują: dzieci, młodzież, dorośli, a ile osoby starsze i jak to się zmienia z wiekiem?
Dobowe zapotrzebowanie na wodę dorosłego człowieka waha się w granicach od 25 do 35 ml na kilogram masy ciała w zależności od aktywności fizycznej, temperatury, wilgotności powietrza, rodzaju pożywienia. Kobiety potrzebują ok 2l, mężczyźni 2,5l.
Czym najlepiej nawodnić odwodniony organizm i dlaczego? Porównanie: soki, napoje gazowane, woda oraz izotoniki
Najlepiej nawadnia woda, w przypadku utraty elektrolitów dobrze zastosować napoje izotoniczne, który mają ciśnienie osmotyczne bardzo zbliżone do ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych, dzięki czemu bardzo dobrze nawadniają.
Jakie znaczenie ma woda zawarta w pożywieniu?
Oszacowano, iż woda z pokarmów stałych pokrywa w 20% zapotrzebowanie ustroju na płyny – przy czym ilości te mogą się znacząco wahać w zależności, od jakości jadłospisu. Dieta oparta na zasadach zdrowego odżywiania, obfitująca w warzywa i owoce, dostarcza znacznych ilości wody w przeciwieństwie do tzw. diety opierającej się głównie na produktach przetworzonych, w których zawartość wody jest z reguły niska.
W jakich pokarmach znajdziemy najwięcej wody?- Czy i które zupy są polecane?
Spośród produktów stałych najwięcej wody zawierają warzywa (do 95%), owoce (do 87%) oraz mleko i przetwory mleczne (87-89%). Dużo wody w swoim składzie zawierają również zupy, soki, koktajle, różnego rodzaju smoothies
Po, które owoce ze względu na dużą zawartość wody warto sięgać latem?
Arbuzy, truskawki, brzoskwinie, morele, śliwki. Wszystkie te owoce charakteryzują się duża zawartością wody.
Dlaczego lepiej zapobiegać niż leczyć odwodnienie – podsumowanie
Organizm człowieka nie jest w stanie magazynować większej ilości wody, dlatego musi być ona dostarczana w sposób ciągły. Niedostateczna podaż płynów szybko może doprowadzić do odwodnienia i poważnych problemów zdrowotnych. Gdy niedobór wody sięga 20% masy ciała, istnieje zagrożenie życia.