Dietetyk Joanna Reizer na temat wad i zalet jej stosowania rozmawiała z Panią Małgosią Lewicką-Kyc na antenie Radia Via.
Mikro-gotowanie – wady i zalety
Czy używanie mikrofalówek i opiekaczy do przygotowywania pokarmów to dobry pomysł – z punktu widzenia zdrowego odżywiania i dlaczego?
Tak, jeżeli w tych urządzeniach będziemy przygotowywać zdrowe i urozmaicone posiłki. Podgrzewanie gotowych, mrożonych dań w mikrofalówce na pewno nie przysłuży się naszemu zdrowiu. Takie produkty są wysoko przetworzone, bardzo kaloryczne, zawierają głównie węglowodany proste i nasycone kwasy tłuszczowe. Znikoma jest w nich zawartość witamin i składników mineralnych. Wykorzystanie opiekacza też nie będzie dobrym rozwiązaniem, jeżeli będziemy w nim przygotować głownie tosty z chleba pszennego z serem i wędliną.
– Na jakiej zasadzie działają te urządzenia? Co jest czynnikiem rozgrzewającym jedzenie od wewnątrz do zewnątrz?
Jedzenie w mikrofalówce jest podgrzewane dzięki wykorzystaniu fal elektromagnetycznych.Opiekacz wyposażony jest w grzałki, które nagrzewają metal, następnie ciepło przechodzi na produkty spożywcze.
Jakie są zalety i wady stosowania tych urządzeń w kuchni?
Każda obróbka cieplna powoduje zmianę wartości odżywczej przygotowywanych produktów. Szczególnie dotyczy to witamin wrażliwych na wysoką temperaturę takich jak: witamina C, A, E i witaminy z grupy B. Im dłuższy czas obróbki cieplnej tym większe straty. Mikrofalówka pozwala na skrócenie czasu przygotowywania posiłków. Straty witamin są mniejsze lub równe tym podczas tradycyjnego gotowania. Nie następują za to straty składników mineralnych, które mogą mieć miejsce przy gotowaniu w wodzie. Wadą może być smak przygotowywania dań w mikrofalówce.
Z czym wiąże się największe ryzyko ich wykorzystywania w kuchni?
Wykorzystanie mikrofalówki zgodnie z jej przeznaczeniem jest bezpieczne i nie niesie ze sobą ryzyka dla zdrowia. Jedzenie nie staje się toksyczne, radioaktywne lub napromieniowane. Alternatywnie możemy zaopatrzyć się w parowar, który umożliwi zdrowie i smaczne przygotowywanie potraw, a także ich późniejsze odgrzewanie. Minusem stosowania mikrofalówki może być fakt, że żywność może nagrzewać się niejednolicie. Gdybyśmy zbyt krótko podgrzewali surowe mięso w niektórych obszarach mogłyby przetrwać bakterie lub pasożyty. Jednak, jeżeli będziemy stosować te urządzenia zgodnie z ich przeznaczeniem nie powinny stanowić zagrożenia dla zdrowia.
Które produkty możemy wkładać do mikrofali i opiekacza, a które tego nie lubią i dlaczego?
W mikrofalówce z powodzeniem podgrzejemy wcześniej ugotowany obiad lub podgrzejemy mleko do płatków na śniadanie. Możemy rozmrozić mięso oraz jeżeli mamy odpowiedni model, możemy również gotować posiłki na parze. W mikrofalówce nie sprawdza się podgrzewanie owoców, chleba (jego podgrzanie w mikrofalówce sprawi, że stanie się suchy, twardy i czerstwy). Nie należy gotować jajek w mikrofalówce. Podczas podgrzewania wydzielająca się para wodna może rozsadzić skorupkę. Nie gotujmy w mikrofali surowego mięsa, ryb, potraw zawierających surowe jaja. W opiekaczu możemy podgrzać chleb, przyrządzić smaczne tosty
Podobnie z naczyniami..
Najlepiej potrawy podgrzewać w szklanych lub ceramicznych naczyniach.
Podgrzewanie produktów w plastikowych lub aluminiowych naczyniach może spowodować przenikanie szkodliwych substancji (np. bisfenolu A) do żywności. Nie należy wkładać folii aluminiowej do mikrofalówki, może to grozić małym pożarem. Nie należy również podgrzewać zamkniętych pojemników i słoików. Parowanie lub wrzenie w trakcie podgrzewania zwiększa ciśnienie w naczyniu, co może doprowadzić do rozerwania go.
W tosterze nie należy produktów przegrzewać
Tak, przypalone potrawy mogą zawierać szkodliwy dla zdrowia związek – akroleinę. Akroleina ma działanie kancerogenne. Jeżeli jednak pieczywo jest tylko przypieczone, a nieprzypalone jego spożycie nie jest szkodliwe dla zdrowia.
Czy małym dzieciom warto podawać przygotowywane w taki sposób pokarmy?
Kuchenka mikrofalowa ani opiekacz używane zgodnie z instrukcją nie spowoduje zagrożenia dla zdrowia człowieka. Do tych urządzeń należy podchodzić z rozsądkiem i stosować się do zaleceń producenta. Podgrzewanie posiłków w mikrofalówce jest korzystne ze względu na mniejsze straty witamin i składników mineralnych. Zdecydowanie należy uważać na używane opakowanie, organizm dziecka jest dużo bardziej wrażliwy na działanie toksyn niż organizm osoby dorosłej. Najbezpieczniej podgrzewać jedzenie w szklanych i ceramicznych naczyniach. Nie należy bać się tych urządzeń, ale też nie przesadzić w drugą stronę. Jedzenie przez dziecka samych tostów z serem nie będzie zbytnio wartościowe.
Lepsza mikrofala i opiekacz czy tradycyjna metoda i dlaczego?
Mikrofalówka nie zastąpi tradycyjnej kuchenki ani piekarnika, może jednak stanowić wygodne uzupełnienie, wtedy, kiedy faktycznie goni nas czas. Wszystko jest dla ludzi, jeżeli posiłki przygotowywane w tych urządzeniach będą zdrowe, różnorodne i nieprzetworzone to spokojnie mogą być przez nas wykorzystywane.
Zawierają one sylimarynę, fitosterole, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, śluz, witaminy C i K, sole mineralne. Ponadto tłuszcze w nim zawarte charakteryzują się wysoką zawartością kwasu linolowego. Uwagę zawraca również szczególnie duża zawartość sylimaryny.
Na czym polega jego działanie antyhepatotoksyczne?
Hepatocoty, czyli komórki tworzące wątrobę są narażane na działanie związków toksycznych, z których wątroba oczyszcza krew . Zawarta w ostropeście sylimaryna wykazuje całe spektrum pozytywnego działania na komórki wątroby. Między innymi dezaktywuje wolne rodniki, hamuje procesy utleniania lipidów, chroni również przed toksycznym działaniem alkoholu.