Dieta obniżająca cholesterol i trójglicerydy

Cholesterol to substancja tłuszczowa obecna we wszystkich komórkach organizmu. Jest niezbędny dla wielu ważnych funkcji biologicznych m.in. wchodzi w skład błon komórkowych, bierze udział w produkcji hormonów, kwasów żółciowych oraz syntezie witaminy D. Jednak należy pamiętać, że podwyższony poziom cholesterolu może wpływać niekorzystnie na zdrowie naszego organizmu. Należy jednak pamiętać, że zależy, która frakcja jest podwyższona lub obniżona. W celu sprawdzenia stężenia poszczególnych rodzajów lipidów, należy wykonać badanie lipidogramu.

Lipidogram, zwany również jako panel lipidowy lub profil lipidowy, to badanie krwi, które mierzy poziomy różnych rodzajów lipidów (tłuszczów) we krwi. Badanie to jest powszechnie stosowane do oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz do monitorowania leczenia zaburzeń lipidowych. Lipidogram zazwyczaj obejmuje następujące składniki:

• Cholesterol całkowity: mierzy całkowitą ilość cholesterolu we krwi. Wysokie poziomy cholesterolu całkowitego mogą zwiększać ryzyko chorób serca.
• Cholesterol LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości): często nazywany „złym” cholesterolem, wysoki poziom cholesterolu LDL może prowadzić do odkładania się płytki miażdżycowej w tętnicach, co zwiększa ryzyko chorób serca i udaru.
• Cholesterol HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości): znany jako „dobry” cholesterol, HDL pomaga usuwać cholesterol LDL z tętnic. Wyższe poziomy cholesterolu HDL
  są związane z niższym ryzykiem chorób serca.
• Triglicerydy: wysoki poziom triglicerydów może również zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Normy lipidogramu dla poszczególnych składowych są następujące:

• Cholesterol całkowity:

Optymalny: poniżej 200 mg/dL (5,2 mmol/L)

Wysoki: 240 mg/dL (6,2 mmol/L) lub więcej

• Cholesterol LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości):

Optymalny: poniżej 100 mg/dL (2,6 mmol/L)

Wysoki: 160-189 mg/dL (4,1-4,9 mmol/L)

Bardzo wysoki: 190 mg/dL (4,9 mmol/L) lub więcej

• Cholesterol HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości):

Niski (większe ryzyko chorób serca): poniżej 40 mg/dL (1,0 mmol/L) dla mężczyzn, poniżej 50 mg/dL (1,3 mmol/L) dla kobiet

Wysoki (mniejsze ryzyko chorób serca): 60 mg/dL (1,55 mmol/L) lub więcej

• Triglicerydy:

Optymalny: poniżej 150 mg/dL (1,7 mmol/L)

Wysoki: 200-499 mg/dL (2,3-5,6 mmol/L)

Bardzo wysoki: 500 mg/dL (5,6 mmol/L) lub więcej.

Podwyższony poziom cholesterolu we krwi może być wynikiem wielu czynników, w tym stylu życia, diety, genetyki i innych schorzeń. Oto niektóre z najczęstszych przyczyn:

• Dieta:

Spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone i trans tłuszcze, takich jak czerwone mięso, pełnotłuste produkty mleczne, smażone potrawy oraz przetworzone produkty, może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi.

• Brak aktywności fizycznej:

Siedzący tryb życia może prowadzić do zwiększenia poziomu LDL (złego) cholesterolu i obniżenia poziomu HDL (dobrego) cholesterolu.

• Nadwaga i otyłość:

Nadmiar masy ciała jest często związany z wyższym poziomem cholesterolu LDL
i triglicerydów oraz niższym poziomem cholesterolu HDL.

• Palenie tytoniu:

Palenie obniża poziom HDL (dobrego) cholesterolu i uszkadza ściany naczyń krwionośnych, co ułatwia odkładanie się cholesterolu.

• Alkohol:

Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do podwyższenia poziomu triglicerydów oraz cholesterolu całkowitego.

• Stres:

Chroniczny stres może wpływać na poziom cholesterolu, zwiększając produkcję hormonów stresu, które mogą podnosić poziom cholesterolu we krwi.

• Czynniki genetyczne:

Hipercholesterolemia rodzinna to dziedziczne zaburzenie, które może prowadzić do bardzo wysokiego poziomu cholesterolu we krwi niezależnie od diety i stylu życia.

• Choroby i leki:

Niektóre schorzenia, takie jak cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroby nerek oraz wątroby, mogą wpływać na poziom cholesterolu. Również niektóre leki, w tym diuretyki, beta-blokery i niektóre leki hormonalne, mogą podwyższać poziom cholesterolu.

Monitorowanie poziomu cholesterolu jest ważne dla zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Regularne badania, zdrowa dieta, aktywność fizyczna mogą znacząco pomóc
w utrzymaniu cholesterolu na właściwym poziomie.

Podwyższony poziom cholesterolu we krwi może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, głównie związanych z układem sercowo-naczyniowym. Oto najważniejsze skutki wysokiego poziomu cholesterolu:

• miażdżyca,
• choroba wieńcowa,
• zawał serca,
• udar mózgu,
• choroba tętnic obwodowych,
• nadciśnienie tętnicze,
• choroba nerek,
• choroby wątroby.

Zapobieganie i kontrolowanie wysokiego poziomu cholesterolu jest kluczowe dla utrzymania zdrowia serca i układu krążenia. Regularne badania krwi, zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna mogą pomóc w zarządzaniu poziomem cholesterolu i zmniejszeniu ryzyka poważnych komplikacji zdrowotnych.

Dieta odgrywa kluczową rolę w regulacji poziomu cholesterolu we krwi. Wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych może pomóc obniżyć poziom „złego” cholesterolu LDL
i podnieść poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Oto kilka wskazówek dotyczących diety, które mogą pomóc w kontrolowaniu stężenia cholesterolu:

• Ogranicz tłuszcze nasycone:
• Unikaj tłustych mięs, pełnotłustych produktów mlecznych, masła, smalcu
  i innych tłuszczów zwierzęcych.
• Wybieraj chude mięsa, niskotłuszczowe produkty mleczne i zdrowe tłuszcze roślinne.
• Unikaj tłuszczów trans:

• Tłuszcze trans znajdują się w wielu przetworzonych produktach, takich jak ciastka, krakersy, chipsy i margaryny.
• Spożywaj więcej błonnika rozpuszczalnego:
  • Produkty bogate w błonnik rozpuszczalny, takie jak owies, jabłka, gruszki, fasola, soczewica i owsianka, mogą pomóc obniżyć poziom LDL.
  • Błonnik rozpuszczalny wiąże cholesterol w układzie pokarmowym i pomaga usunąć go z organizmu.
• Wprowadź zdrowe tłuszcze:
  • Zastąp tłuszcze nasycone zdrowymi tłuszczami nienasyconymi, takimi jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy, awokado, orzechy i nasiona.
  • Tłuszcze nienasycone mogą pomóc obniżyć poziom LDL i podnieść poziom HDL.
• Spożywaj tłuste ryby:
  • Tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela, sardynki i pstrąg, są bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, które mogą pomóc obniżyć poziom triglicerydów
    i poprawić zdrowie serca.
  • Zaleca się spożywanie ryb co najmniej dwa razy w tygodniu.
• Wprowadź do diety sterole i stanole roślinne:
  • Sterole i stanole roślinne, znajdujące się w niektórych margarynach, sokach owocowych i jogurtach, mogą pomóc obniżyć poziom LDL.
  • Można je również znaleźć w orzechach, nasionach i roślinach strączkowych.
• Spożywaj więcej owoców i warzyw:
  • Owoce i warzywa są bogate w błonnik, przeciwutleniacze i inne składniki odżywcze, które mogą pomóc poprawić profil lipidowy.
  • Staraj się spożywać różnorodne owoce i warzywa codziennie.
• Ogranicz spożycie cukru i rafinowanych węglowodanów:
  • Cukry dodane i rafinowane węglowodany mogą podnosić poziom triglicerydów i wpływać na poziom cholesterolu.
  • Unikaj słodyczy, napojów gazowanych, białego chleba, białego ryżu i innych przetworzonych produktów zbożowych.
• Wyeliminuj lub ogranicz spożycie alkoholu:
  • Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do problemów zdrowotnych,
    w tym podwyższenia poziomu triglicerydów.

Zmiany w diecie w połączeniu z regularną aktywnością fizyczną, mogą znacząco poprawić poziom cholesterolu i ogólne zdrowie serca.